Od średniowiecznego zamku po bazę pocisków nuklearnych — wybierz się w trasę militarnymi śladami na Łotwie.
Valka — stara stacja kolejowa
Dworzec znajduje się obok nieczynnych torów kolejowych. Budynek stacji można oglądać tylko z zewnątrz. W pobliżu znajduje się kamień pamiątkowy poświęcony deportowanym na Syberię 14 czerwca 1941 r.
Budynek dworca powstał ok. 1896-1897 r. Początkowo prowadzono tu linie kolejki wąskotorowej na odcinku Valka-Rūjiena-Pärnu. Po ustaleniu granicy państwowej stacja kolejowa stała się stacją graniczną. Układ torów między stacjami rozmieszczonymi w trójkącie — Lugaži, Valka i Valga — miał strategiczne znaczenie, ponieważ umożliwiał zawracanie pociągom pancernym.
We wrześniu 1944 r. stacja została zniszczona przez wycofujące się wojska niemieckie. W czasach ZSRR armia sowiecka używała tej stacji do dostarczania pocisków balistycznych.
W sezonie na kilometrowym odcinku drogi można pojeździć drezyną.
Baza rakietowa Barta
Baza zniszczona przez człowieka i naturę. Las wchłania budynki coraz mocniej, większość platform została zdemontowana po 1994 roku, kiedy ostatni oddział rosyjski opuścił bazę. W Barcie rozmieszczone były m.in. rakiety R-5M (8K51M) z głowicami nuklearnymi.
Międzynarodowe Centrum Radioastronomii w Windawie
W 1971 roku ZSRR utworzył tajne centrum radarowe „Mała gwiazda” i zbudował osadę dla oficerów wojskowych i ich rodzin, nadając jej nazwę Irbene ze względu na pobliską rzekę Irbe. W mieście znajdowała się szkoła, sklep, hale sportowe i koncertowe, ale po wycofaniu się armii rosyjskiej z Łotwy w 1993 roku, Irbene opustoszało.
Niedaleko miasta pozostało również centrum radioastronomiczne. Powierzchnia Kosmicznej Stacji Wywiadowczej wynosiła niegdyś 200 hektarów. Znajdowały się tu trzy anteny, które wojsko wykorzystywało do przechwytywania i podsłuchiwania rozmów telefonicznych „wrogiego Zachodu”.
Obecnie centrum radioastronomii jest ósmym co do wielkości na świecie. Posiada 32-metrową obrotową antenę paraboliczną RT-32, która jest największą w północnej Europie i ósmą co do wielkości na świecie, a także drugą 16-metrową antenę RTs-16. Obiekt można zwiedzać.
Wieża kierowania ogniem — Windawa
Wieża korekcji ognia 46. Baterii Obrony Wybrzeża była ważnym obiektem wojskowym podczas II wojny światowej. Jej historia związana jest z paktem Ribbentrop-Mołotow. Łotwa została włączona w strefę interesów ZSRR i zgodnie z „traktatem o przyjaźni i wzajemnej pomocy” na jej terytorium zaczęto budować bazy wojskowe ZSRR. Bateria składała się z czterech stanowisk artyleryjskich, wieży korekcyjnej ognia, stanowiska dowodzenia, bunkra wodnego, bunkra generatora/kotła i bunkra inżynieryjnego.
Na początku wojny niemieckie lotnictwo przeprowadziło kilka nalotów na 46. baterię obrony wybrzeża. Bateria przystąpiła do pierwszej bitwy w czerwcu 1941 r., kiedy niemieckie samoloty dokonały nalotu na miasto, port i lotnisko. Pierwszy atak nieprzyjaciela został odparty, ale później, gdy sytuacja w mieście pogarszała się, wojska radzieckie opuściły miasto. Wieżę można zwiedzać w sezonie turystycznym.
Dwór Pelči — kwatera Armii Północ
Dwór został zbudowany w latach 1903-1904, a dzieło architekta Wilhelma Neumanna jest jednym z najwybitniejszych dworów początku XX wieku na Łotwie. Architektura łączy w sobie trzy style: elementy renesansu, baroku i secesji.
Od 1944 do 1945 roku dwór Pelči służył jako kwatera główna niemieckiej Grupy Armii „Północ” (od 25 stycznia 1945 roku znana jako Grupa Armii „Kurlandia”).
Dwór można zwiedzać, umawiając się wcześniej: tourinfo@kuldiga.lv
Lotnisko Spilve
Od początku XX wieku lotnisko służyło do testowania samolotów. W czasie I wojny światowej lotnisko Spilve było wykorzystywane na potrzeby lotnictwa rosyjskiego w walce z armią niemiecką. Po II wojnie światowej Spilve stało się najważniejszą bazą narodowych sił powietrznych Łotwy i miejscem szkolenia pilotów. Było to główne lotnisko na Łotwie do czasu otwarcia lotniska w Rydze w 1975 roku. Co ciekawe od lat 30. XX wieku lądowały na nim samoloty LOT-u. Dziś lotnisko Spilve jest nadal otwarte. Można zobaczyć budynek lotniska zbudowany w 1954 roku, który ucieleśnia styl sowieckiego klasycyzmu.
Muzeum II wojny światowej w Aglonie
Muzeum posiada około 1000 obiektów na stosunkowo niewielkiej przestrzeni. Jego największym plusem jest to, że eksponaty nie są pochowane w gablotach. W muzeum można przymierzyć mundury, hełmy, potrzymać karabin, czy zrobić sobie zdjęcie na motocyklu z wózkiem bocznym.
Eksponaty były gromadzone przez wiele lat w strefach działań wojennych II wojny światowej, także w drodze handlu wymiennego lub podczas zakupów na aukcjach. Znajdziecie tutaj jedną z największych kolekcji broni na Łotwie, a także rzeczy osobiste żołnierzy obu walczących stron, amunicję, pociski, bomby lotnicze, mundury.
Zamek Lielstraupe
Historia zamku sięga początku XIII wieku, a pierwsza wzmianka o nim pojawia się w 1310 roku. Jest to jedyny zamek na Łotwie połączony z kościołem. Zamek jest jedną z niewielu posiadłości na Łotwie, którą przez setki lat zarządzała ta sama rodzina. Od drugiej połowy XIII wieku należał do rodu von Rosen, który z przerwami zarządzał majątkiem do 1939 roku.
W XVII wieku zamek był często pustoszony i palony, przez jakiś czas pozostały tylko ruiny. Gdy przestał pełnić funkcję militarną, przebudowano go na dwór. Ostatni raz odrestaurowano go po spaleniu w 1905 roku.
W trakcie II wojny światowej na zamku znajdowało się stanowisko dowodzenia grupy bojowej Dywizji Żelaznej, dowodzonej przez feldmarszałka Paula Ludwiga Ewalda von Kleista. W czasie walk zamek odwiedził m.in. Heinz Guderian.
W czasach sowieckich od 1949 do 1959 roku zamek był siedzibą administracji ciągników rolniczych Lielstraupe. W tym czasie część pomieszczeń przeznaczono na sale lekcyjne i bursy dla traktorzystów, a dawne stajnie dworskie na warsztaty. Od 1963 roku zamkiem zarządzają placówki medyczne, leczyli się w nim m.in. uzależnieni od alkoholu i narkotyków.
Zamek można zwiedzać.
Maneż w Lipawie
Do I wojny światowej w maneżu odbywały się w każdą niedzielę pokazy kawalerii, artylerii i koni sportowych, a w dni powszednie zajęcia wychowania fizycznego. Była to największa zadaszona sala w Lipawie. Używano ją do oficjalnych przyjęć i posiłków honorowych garnizonu. W 1913 r. w Rosji obchodzono 300. rocznicę panowania dynastii Romanowów. W Lipawie, w maneżu, podczas balu bawiło się około 4000 oficerów.
Salę budowano w latach 1903-1904. Charakterystycznym elementem był dach — lekki, o konstrukcji metalowej nitowanej, pokryty blachą i pasami szklanej dachówki. Wraz z ogromnymi łukowatymi oknami zapewniało to dużą ilość światła w pomieszczeniu. Sala była ascetyczna, podłogę pokryta trocinami. Po II wojnie światowej armia radziecka zaczęła wykorzystywać arenę jako parking i magazyn.
Dziś widać tylko ściany ujeżdżalni, z zamurowanymi w latach sowieckich oknami.
Baza Zeltini
Na terytorium Łotwy jest 12 baz rakietowych byłego ZSRR, jedna z nich znajduje się 25 km od miasta Alūksne – Zeltiņi.
Ta baza rakiet nuklearnych była tajnym obiektem wojskowym, użytkowanym w latach 1961-1989. Teren, wraz z obszarami mieszkalnymi, obejmował około 300 hektarów i jest to jeden z najlepiej zachowanych tego typu obiektów na Łotwie.
Na obszarze bazy znajdują się drogi dojazdowe, obiekty konserwacji i serwisowania rakiet balistycznych. Infrastruktura umożliwiająca zasilenie bazę w energię elektryczną, wodę i ciepło została zniszczona wraz z wycofaniem się wojska.
Zwiedzający mają obecnie do dyspozycji 20 ha terenu. Turyści odwiedzający bazę mają do dyspozycji wystawę stałą dotyczącą historii bazy rakietowej, która znajduje się w Muzeum Zeltiņi, oraz trasę turystyczną na terenie bazy.
